“Meer eenduidigheid in contractering gewenst”

Veel gemeenten sluiten momenteel nieuwe zorgcontracten af voor het sociaal domein. Deze aanbestedingen zijn tot nu toe succesvol verlopen voor SZZ. “We doen het goed en onze kwaliteit van zorg wordt gezien. Veel opdrachten worden ons gegund,” zegt Eva Walraven, coördinator aanbestedingen bij SZZ. Toch maakt ze zich zorgen over de manier waarop tegenwoordig zorg wordt ingekocht. “De bureaucratie rond de Jeugdzorg- en Wmo-aanbestedingen is enorm. En elke aanbestedende dienst vindt zijn eigen wiel uit. Dat is op den duur niet houdbaar.”

22 aanbestedingen

Sinds 2020 schreef SZZ in op 22 aanbestedingen. Elke aanbesteding is een ingewikkelde, tijdrovende klus, waar een intern team van SZZ wekenlang intensief mee bezig is. “We hebben dat interne proces heel strak en zorgvuldig ingericht. Dat zijn we ook aan onze leden verplicht. We willen dat de geboden zorg gewoon kan blijven doorgaan. En dat onze zorgondernemers geen onnodige overhead hebben.”

Je mag niets over het hoofd zien

De inkoopprocedures bevatten vaak lijvige documenten van soms wel 300 pagina’s met bijlagen vol rigide eisen. Eva: “Onze leden zijn opgelucht dat SZZ hen die papierwinkel uit handen neemt. Zelfstandig is dit voor een kleine zorgondernemer bijna niet te doen. Er worden talloze en gedetailleerde bewijsstukken gevraagd. Je mag niets over het hoofd zien, want als je niet heel precies aan de eisen voldoet, lig je eruit. ‘Spring door een hoge hoepel met je handen omhoog en je rechterpink naar links, anders ben je af’, dat gevoel roept het soms op.”

Gemeenten erkennen dat het complex is

SZZ schrijft in namens een groep zorgondernemers en ondersteunt de leden bij het verzamelen en samenstellen van alle stukken, van zorgvisie tot juridische documenten. Dat heeft zelfs geleid tot de inzet van extra personeel: naast Eva als coördinator aanbestedingen, nam SZZ ook een contractbeheerder in dienst. “Om kans van slagen te hebben, moet je er echt veel energie insteken. En soms experts inhuren, zoals juristen. Er zijn zelfs gemeenten die je bij voorbaat aanraden om een gespecialiseerd bureau in de arm te nemen, omdat ze erkennen dat het allemaal wel heel complex is. Dat is toch gek? Er gaat nu heel veel geld verloren dat beter aan de zorg besteed had kunnen worden.”

Gevraagde bewijsstukken zijn overal anders

Omdat Eva betrokken is bij tientallen aanbestedingen, ziet ze hoe verschillend de eisen zijn die gemeenten stellen. “De ene gemeente wil zus, de andere gemeente wil zo. In ieder inkoopdocument staan weer andere eisen, worden weer andere bewijsstukken gevraagd. En toch gaat ‘t overal om dezelfde zorg. Dat is toch verbazingwekkend? Sommige eisen zijn echt absurd. Zoals een boeteclausule als je niet binnen 2 werkdagen je mail beantwoordt. Wat is dat waard? Krijg je daar betere zorg van?”  

Overhead neemt toe, terwijl tarieven dalen

Volgens SZZ is het huidige systeem van zorginkoop op termijn niet houdbaar. “Gemeenten willen kwalitatief goede zorg voor hun inwoners. Hun intentie is goed, daar twijfel ik niet aan. Op dat punt kunnen we elkaar goed vinden. Maar de inspanningen die worden gevraagd om aan alle regeltjes te voldoen is buiten porportie. Ik denk alleen al aan de systemen die je moet inrichten en aanpassen om steeds weer andere cijfers op te hoesten. De overhead neemt toe, terwijl de tarieven dalen. Dat houdt op den duur niemand vol. Goede zorgondernemers zullen uiteindelijk afhaken.”

Werk samen vanuit vertrouwen

Waar SZZ voor pleit is meer eenduidigheid in de zorgcontractering. “Neem bijvoorbeeld de Wet langdurige zorg, daarover bestaan landelijk goede, gestandaardiseerde afspraken met de zorgkantoren. Hoe fijn zou het zijn als gemeenten dat ook met elkaar kunnen afspreken? Uiteindelijk draait het toch om de vraag: wat is goede zorg? Stel het gaat om je eigen vader of je eigen kind, wat zou jij dan willen? Wil je dan 26 perfect ingevulde formulieren? Of wil je iemand die aandacht heeft en luistert? Laten we het klein maken en samenwerken vanuit vertrouwen. Dan kunnen we straks de zorggelden weer gewoon aan de cliënt besteden.” 

Terug naar alle interviews